ཐོན་མི་སམ་བྷོཊ་ཞེས་པའི་དོན་ནི་ཐོན་མི་རིགས་རུས་ཀྱི་མིང་དང་སམ་བྷོཊ་བོད་ཡང་དག་པའམ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན། སྤྱི་ལོ་༼༦༢༩༽ས་མོ་གླང་གི་ལོར་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ་དགུང་ལོ་བཅུ་གསུམ་དུ་ཕེབས་པའི་ཚེ། རྒྱལ་སྲིད་སྐྱོང་བའི་སྲིད་ཀྱི་འཁོར་ལོ་འཛིན་པའི་དགའ་སྟོན་གྱི་མཛད་སྒོར་མཐའ་བཞིའི་རྒྱལ་པོའི་དཔྱ་དང་སྐྱེས་འབུལ་བ་ལ། སྐྱེས་སུ་འདི་ལྟར་བྱུང་ཞེས་ཡིག་ལན་གཏོང་བ་ལ་བོད་རང་ལ་ཡི་གེ་མེད་པས་ལན་རྣམས་རྒྱལ་ཁམས་དེ་དག་གི་ཡི་གེ་རང་དུ་བྲིས་དགོས་པ་བྱུང་བར་བརྟེན། ཆོས་རྒྱལ་གྱིས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁམས་ཆོས་བཞིན་སྐྱོང་བར་ཡི་གེ་ངེས་པར་དུ་དགོས་པར་གཟིགས་ནས་བློན་པོ་བློ་གསལ་བ་དུ་མ་བཏང་ཀྱང་ཡི་གེ་བསླབ་མ་ཐུབ། དེ་ནས་ཆོས་རྒྱལ་གྱིས་བློན་པོ་ཐོན་མི་ཨ་ནུའི་བུ་སམ་བྷོ་ཊ་བྱ་བ་མཁས་མཛངས་བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པ་ཁོང་ལ་བཀའ་མངགས་མཛད་པ་བཞིན་དེས་བཀའ་སྤྱི་བོར་བླངས་ཏེ་ཡི་གེ་སློབ་པའི་རྟེན་དུ་གསེར་ཕྱེ་བྲེ་གང་བསྣམས་ནས་༼༦༣༣༽རྒྱ་གར་དུ་བྱོན།
དེའི་ཚེ་ཐོན་མི་དགུང་ལོ་བཅོ་ལྔ་ཡིན་པ་དང་གཡོག་འཁོར་བཅུ་ཡོད་པ་བོད་མཁས་པས་གསུངས། ཐོན་མི་བལ་ཡུལ་བརྒྱུད་རྒྱ་གར་དུ་ཕེབས། དེའི་ཚེ་སྒྲ་དང་ཡི་གེར་མཁས་པ་བྲམ་ཟེ་ལི་བྱིན་ཡིན་པ་གསན་པས། གསེར་རྣམས་ཕུལ་ནས་བྲམ་ཟེ་ལི་བྱིན་སློབ་དཔོན་དུ་བསྟེན་ཅིང་ཡིག་རིགས་དུ་མ་ལ་མཁས་པར་སྦྱངས། དེ་ནས་བྲམ་ཟེའི་བཀའ་བཞིན་པཎྜིཏ་ལྷ་རིག་པའི་སེངྒེ་བསྟེན་ནས་སྒྲ་དང་ཚད་མ། རྒྱལ་པོའི་ལུགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས། སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་མདོ་རྒྱུད་ཉེར་གཅིག་དང་བཅས་པ་སྦྱངས། ༼ཆོས་འབྱུང་འགའ་ཞིག་ཏུ་ལི་བྱིན་དང་ལྷ་རིག་པའི་སེང་གེ་གཅིག་ཏུ་གསུངས།༽ དེ་ལྟར་ཐོན་མི་རྒྱ་གར་དུ་ལོ་བདུན་གྱི་བར་བཞུགས་ནས་ཕྱིར་བོད་དུ་ལོག་པའི་ཚེ། སྒྲ་རིག་པའི་བསྟན་བཅོས་དག་དང༌། འདུས་པ་རིན་པོ་ཆེའི་ཏོག ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པ། སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་མདོ་རྒྱུད་ཉེར་གཅིག །དགེ་བ་བཅུའི་མདོ་ལ་སོགས་པ་གདན་དྲངས་པ་དང༌། རྒྱ་གར་རྒྱལ་པོའི་བོད་ཀྱི་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོར་སྐྱེས་ལེན་བསྐུར་བའི་མདོ་སྡེ་དཀོན་མཆོག་སྤྲིན། དམ་ཆོས་པད་དཀར། གཙུག་ཏོར་དྲི་མེད་ཀྱི་གཟུངས། ནོར་བུ་ཀཻ་ཏུ་སྟེ་འོད་ཟེར་ཅན་ཞིག་བསྐུར་བ་རྣམས་བསྣམས་ནས་བྱོན། དེ་ནས་ཆོས་རྒྱལ་གྱིས་དགའ་སྟོན་མཛད་ཅིང་ཆོས་རྒྱལ་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་ལོ་གསུམ་གྱི་བར་མཚམས་བཅད་ཀྱིས་སྐུ་མཁར་ཕ་བོང་ཁའི་མ་རུར་བཞུགས་ནས་ཡི་གེ་སྦྱངས་ཤིང༌། བློན་འབངས་དག་ལ་ཡང་སྦྱོང་དུ་གཅུགས་པས་བོད་གངས་ཅན་གྱི་ལྗོངས་སུ་ཡི་གེ་གསར་རྙེད་དང་དར་ཁྱབ་བྱུང༌། ཐོན་མི་དེ་བོད་ཕྲུག་མཛངས་མི་བདུན་གྱི་བཞི་པར་བགྲངས་པ་ཡིན་མོད་ཀྱང༌། དེ་དག་གཞན་ལས་ལྷག་པ་བོད་ལོང་བའི་གླིང་དུ་ཡི་གེའི་མིག་བྱིན་པར་བྱེད་པོ་ཡིན་པས་གཞན་ལས་བཀའ་དྲིན་ལྷག་པ་ཡིན།
ཐོན་མིས་བོད་ཡིག་དང་པོ་གཏན་འབེབས་གནང་སྐབས་རྒྱ་གར་གྱི་ཡི་གེ་ནང་བོད་སྐད་ལ་ཉེ་བར་མི་མཁོ་བ་མང་དུ་ཡོད་པ་རྣམས་བོར་བ་དང༌། བོད་ཀྱི་རང་སྐད་ལ་མཁོ་བ་རྒྱ་གར་ཡི་གེའི་ནང་མེད་པ་འགའ་ཤས་ཡོད་པ་བསྣན་ནས་བོད་ཡིག་གསལ་བྱེད་སུམ་ཅུ་དང་དབྱངས་ཡིག་བཞིར་གཏན་ལ་ཕབ། དེ་ཡང་རྒྱ་གར་ཡི་གེ་ལྔ་བཅུ་ལས་དབྱངས་ཡིག་ཨཱ་ཨཱི་ཨཱུ་རྀ་རཱྀ་ལྀ་ལཱྀ་ཨཻ་ཨཽ་ཨཾ་ཨཿརྣམས་དང༌། གསལ་བྱེད་འཐུག་པོ་ལྔ་དང་ལོག་པ་ལྔ་མཐའི་ཀྵ་ཡིག་བཅས་ཉེར་གཉིས་དོར་བས་ཉེར་བརྒྱད་ལྷག་པའི་སྟེང་ཅ་ཆ་ཇ་དང་ཞ་ཟ་འ་སྟེ་དྲུག་བསྣན་པས་བོད་ཡིག་ལ་དབྱངས་དང་གསལ་བྱེད་སོ་བཞི་བྱུང་བ་ཡིན། ༼དགེ་ཆོས་ཀྱི་གསེར་ཐང་དུ་ཙ་ཚ་ཛ་ཞ་ཟ་འ་གསར་དུ་བསྣོན་པ་དང༌། དེ་ཡང་གསར་དུ་བཟོ་སྐབས་ཅ་སོགས་དང་མ་ནོར་བའི་ཆེད་ཙ་བཏགས་སོགས་བྱུང་བ་དང༌། དེ་ཡང་ལེགས་སྦྱར་ལ་ཙ་སོགས་ཡོད་པར་སོང་མ་དཔེའི་ཡི་གེ་ཡང་ལཉྫའི་ཡི་གེ་མིན་པར་གུཔ་ཏའི་ཡི་གེ་ཡིན་གསུངས་འདུག འོན་ཀྱང་ཚེ་ཏན་ཞབས་དྲུང་གིས་ལེགས་སྦྱར་གྱི་ཡི་གེ་ལའང་ཙ་རྟགས་སོགས་ཡོད་པས། སློབ་དཔོན་གྱིས་ཙ་རྟགས་སོགས་ཕྱིས་ནས་ཅ་ཆ་སོགས་བཟོས་པར་བཤད་ན་ལེགས་པར་གསུངས།༽ ཡི་གེ་དེ་དག་ལ་བུ་དང་མའི་ཡི་གེ་དང༌། ཤིན་ཏུ་གཅེས་པའི་ཡི་གེ་དང༌། རྐང་པ་ཅན་གྱི་ཡི་གེ །སྲོག་དང་རྐྱེན་གྱི་ཡི་གེ་སོགས་ཡོད། ཐོན་མིའི་བརྩམས་ཆོས་ལ་རྒྱ་གར་གྱི་སྒྲ་མདོ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་ཡོད་པ་དང་གྲངས་མཚུངས་པར་སྒྲ་རིག་པའི་བསྟན་བཅོས་བརྒྱད་ཡོད་པ་ལས། སུམ་ཅུ་པ་དང་རྟགས་འཇུག་གཉིས་མ་གཏོགས་གཞན་རྣམས་ནུབ་ནས་ད་ཆ་མེད་པ་ཡིན། དེ་ཡང་སློབ་དཔོན་གྱིས་བོད་ཀྱི་ཡིག་གཟུགས་ཐོག་མར་བཟོ་བའི་དུས། ལཉྫ་ལྷའི་ཡི་གེ་ལ་དཔེ་བྱས་ནས་དབུ་ཅན། ཝ་རྟུ་ཀླུ་ཡི་ཡི་གེ་ལ་དཔེ་བྱས་ནས་དབུ་མེད། ནཱ་ག་ར་མིའི་ཡི་གེ་ལ་དཔེ་བྱས་ནས་ལན་ཝར་གྱི་འབྲི་ཚེགས་ལས་སྟབས་བདེར་བྱས་ཞེས་མཁས་པ་རྣམས་ལ་གྲགས།
ཐོན་མིའི་གདུང་རྒྱུད་ཕྱི་མ་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་ནི། ཐོན་མིའི་སྲས་མཧཱ་སཏྭ་ནས། གོང་མ་གྲགས་པ་འབྱུང་གནས་བར་མི་རབས་བཅུ་གསུམ་བྱུང་ཞིང༌། དེས་ཡར་རྒྱབ་དཔོན་ཆེན་དང་གོང་དཀར་གྱི་རྫོང་དཔོན་གོ་གནས་གཉིས་ཀ་བཟུང༌། སྐུ་ཚེ་སྨད་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་གོང་དཀར་རྡོ་རྗེ་གདན་ཞེས་པའི་ཆོས་སྡེ་བཏབ། འདི་ནས་བཟུང་དབོན་སྲས་རྣམས་ལ་སྡེ་པ་ཡར་རྒྱབ་པ་ཞེས་གྲགས་ཤིང་། ྋགོང་ས་ལྔ་པ་ཆེན་པོའི་དུས་ཡར་རྒྱབ་སྡེ་པ་རྣམ་རྒྱལ་སྐུ་མཆེད་ཅེས་གྲགས་སོ།།